Cụ thể trong bài viết này tôi sẽ chia sẻ với các bạn vềkhái niệm điểm kích hoạt; vị trí và vai trò nhóm cơ thắt lưng chậu,...
Bạn từng mắc phải các cơn đau nhức âm ỉ từ cơ bắp, bạn biết rõ vị trí đau, bạn theo “kinh nghiệm nhiều người để lại” bằng cách day ấn vào vị trí đau nhưng vẫn không thuyên giảm. Hoặc đôi lúc chỉ bằng những cái day ấn vô tình ở khu vực đau mà cơn đau biến mất ngay sau đó. Trong trường hợp trên rất có thể bạn đang rơi vào tình trạng đau màng cơ mà tôi sắp chia sẻ sau đây. Khái niệm điểm kích hoạt “trigger point” hay phương pháp bấm huyệt kiểu Mỹ được phát triển bởi Travell và Simon. Bằng những nghiên cứu khoa học đã cho ra đời các mô hình về điểm kích hoạt, từ đó đơn giản hóa trong việc tự điều trị bằng liệu pháp Massage đơn giản.
Khái niệm điểm kích hoạt “trigger point”
“Một điểm rất kích thích và gây rất đau bên trong cục hạch của các dãy mô cơ bị kéo căng và có thể sờ thấy được”
Theo Travell và Simon người đi đầu trong việc điều trị các cơn đau màn cơ “ Myofascial” theo liệu pháp điểm kích hoạt “trigger point” .
Đó là một điểm gây đau khi bạn nhấn vào nó, cảm giác gây đau nhói. Các điểm kích hoạt thường có kích thước như một hạt đậu đôi khi chỉ nhỏ như một sợi mì, bạn phải thật nhạy cảm mới có thể cảm nhận được. Nhưng chắc chắn một điều điểm kích hoạt luôn gây đau khi bạn ấn đúng vào nó.
Điểm kích hoạt “trigger point” theo tiếng Anh nghĩa là cò súng. Khi ta ấn cò, viên đạn sẽ bắn ra và làm đau ở một điểm khác với vị trí cò súng. Nếu điểm kích hoạt được xem như cò súng-nguồn gốc cơn đau thì đích đến được gọi là vùng đau tham chiếu “Refered pain”.
Đốt cơ “sarcomere” là đơn vị hiển vi của sợi cơ vân, hàng triệu đốt cơ đã vận động co thắt trong một chuyển động nhỏ. Điểm kích hoạt xuất hiện do quá trình di chuyển đốt cơ co thắt đột ngột, vận động quá giới hạn không thể quay về vị trí ban đầu, từ đó nhiều đốt cơ thắt lại thành nút. Khi các đốt cơ co thắt gây tắc nghẽn khiến cho máu không được lưu thông, thiếu Oxy, chất thải tích tụ tập trung tại điểm, từ đó kích hoạt thông tin đến não bộ gây ra tín hiệu đau.
Hình ảnh minh họa sợi cơ vân theo chiều ngang, được cấu thành bởi hàng triệu đơn vị đốt cơ mang kích thước hiển vi. Những nút tím là minh họa các đốt cơ bị rút lại tạo thành các hạch nhỏ trong sợi cơ vân.
Điểm kích hoạt “Trigger point” và vùng đau tham chiếu “Referred pain” cơ thắt lưng chậu
Các điểm kích hoạt cơ thắt lưng chậu thường gây ra các cơn đau liên quan đến thắt lưng và cơ đùi trước. Điểm kích hoạt “Trigger point” không thường tìm thấy tại nơi tổn thương “Rerfered pain”. Minh họa của các vùng đau tham chiếu “Referred pain” cho mỗi cơ là chìa khóa để xác định điểm kích hoạt. Hãy tham khảo các bản vẽ để xác định những vùng đau tham chiếu từ đó suy ra các điểm kích hoạt. Để đơn giản, thông thường các hình ảnh minh họa chỉ thể hiện một bên cơ thể. Bên còn lại tương tự.
Vùng đau tham chiếu được minh họa bằng vùng màu đỏ. Điểm kích hoạt được minh họa bằng dấu “X”.
Vị trí và chức năng cơ thắt lưng chậu
Gấp đùi vào bụng và xoay ngoài đùi là do cơ thắt lưng chậu bám từ cột sống thắt lưng và xương chậu (mào chậu và hố chậu trong) đến mấu chuyển nhỏ xương đùi. Khi 2 cơ cùng co và tì lên xương đùi thì gấp thân vào bụng, 1 bên co thì nghiêng cột sống thắt lưng.
Cơ thắt lưng-chậu gồm cơ thắt lưng lớn “Psoas major” , thắt lưng bé “Psoas minor” và cơ chậu “iliacus” . Đây là cơ hai khớp hoạt động lên cả cột sống thắt lưng và đùi hay nói cách khác đây là cầu nối giữa phần trên và dưới. Nếu cố định thân trên thì cơ thắt lưng chậu tạo quá trình gập hông để đưa chân về phía bụng (Hình 1) .Nếu đùi cố định, cơ thắt lưng chậu tạo quá trình duỗi cột sống thắt lưng và gập thân (Hình 2).
1. Cơ thắt lưng lớn “Psoas major” 2. Cơ thắt lưng bé “Psoas minor” 3. Cơ chậu “Iliacus” 4. Mấu chuyển xương đùi
Hình 1: Hoạt động cơ thắt lưng chậu khi cố định thân trên.
Hình 2: Hoạt động cơ thắt lưng chậu khi cố định đùi.
Hoạt động cơ thắt lưng chậu
Triệu chứng
Chức năng chính của cơ thắt lưng chậu là uốn gập, hông, các hoạt động di chuyển như đi bộ, chạy nhảy, leo cầu thang, xoay chân, ngồi,… Điểm kích hoạt cơ thắt lưng chậu gây ra sự co thắt cơ từ đó làm giảm sự linh hoạt vùng hông. Một hoạt động khi bị giới hạn đôi khi sẽ gây ra đau đớn. Ví dụ như việc bạn leo cầu thang, chạy nhảy, ngồi,…trong trường hợp nghiêm trọng thậm chí bạn không thể bước đi hoặc đứng tại chỗ, tất cả hoạt động của bạn sẽ bị giới hạn lại.
Nguyên nhân hình thành điểm kích hoạt cơ thắt lưng chậu
Như chúng ta đã biết, vận động đột ngột, quá sức dẫn đến căng cơ hoặc lạm dụng cơ bắp trong lối sống ít vận động là nguyên nhân hình thành các điểm kích hoạt.
Các chuyển động và các tư thế sau đây có thể được xem là vận động quá sức tạo nên sự căng thẳng hoặc lạm dụng gây co cơ vĩnh viễn ở cơ bắp. Hậu quả là dẫn đến những cơn đau cơ, cụ thể ở đây là đau lưng dưới và đùi.
Ngồi lâu hàng giờ, không đổi tư thế tại bàn làm việc hoặc ngồi ô tô. Khi ngồi lâu hông sẽ bị uốn cong và cơ bị rút ngắn vĩnh viễn.
Hoạt động chạy nhảy, leo núi, aerobic quá cường độ,…
0 comments:
Post a Comment